Szczęśliwy mózg - recenzja

Szczęśliwy mózg Ricka Hansona, wydana przez Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne jest jedną z nielicznych książek, których lektura może mieć działanie terapeutyczne. Autorem poradnika jest neuropsycholog i specjalista z zakresu medytacji, który w rozmyślny sposób łączy z sobą naukową wiedzę neurobiologiczną z terapeutycznym działaniem uważności. Książka nie bez powodu jest reklamowana na cieszących się najwyższą renomą stronach psychologicznych oraz tych, które popularyzują wiedzę bazującą na dokonaniach neuronauki. Hanson, odwołując się do zjawiska neuroplastyczności mózgu oraz całościowej wiedzy na temat budowy i funkcjonowania ludzkiego umysłu, wskazuje odbiorcy metody wdrażania zmian, mogących znacząco podnieść jakość życia. Książka różni się od wielu poradników, tym że nie są to efektownie brzmiące i puste słowa, lecz wiedza mogąca wspomóc dostatecznie zaangażowanego i gotowego do zastosowania zawartych tu informacji w codziennej praktyce czytelnika.

Autor odwołując się do psychologii ewolucyjnej wyjaśnia dlaczego mózg człowieka jest wrażliwszy na odbiór i asymilację informacji o zabarwieniu negatywnym. Adaptacyjna funkcja rozpoznawania niebezpieczeństw i uczenia się na przykrych doświadczeniach, dziś może przekładać się na większą chłonność wobec wszystkiego co smutne, przykre i zagrażające. Istnieje wiele badań pokazujących, że nauka przekonań o pozytywnym i wzmacniającym zabarwieniu wymaga znacznej liczby powtórzeń, podczas gdy doświadczenia nieprzyjemne nie wymagają podobnej nauki. Z tego względu łatwiej wpadają nam w ucho przejawy krytyki, kompromitacji niż pochwały i sukcesy zarówno w odniesieniu do siebie jak i innych ludzi. Hanson podaje celny przykład zdobywania uznania innych, które wymaga wielu dowodów niezachwianego i pozbawionego kompromitacji działania i funkcjonowania, podczas gdy wystarczy jedno niechlubne wydarzenie, by zneutralizować wieloletnie dokonania i starania. Wyjaśnieniem może być przystosowawcze funkcjonowanie umysłu.

Jednocześnie mózg posiada cechę plastyczności. Oznacza to, że aktualny sposób myślenia jednostki kształtuje prospektywne tendencje w odbieraniu zdarzeń i dokonywaniu ich ocen. Im częściej będziemy więc skupiać się na ujemnych aspektach własnych doświadczeń, tym bardziej wzmacniamy skłonność do selektywno - pesymistycznego postrzegania rzeczywistości i jej doświadczania. I tu dochodzimy do znaczenia, jakie dla sposobu psychicznego funkcjonowania człowieka może odgrywać wykorzystanie metod uważności.

"To, czy odczuwasz złość czy spokój, czy jesteś sfrustrowany czy spełniony, samotny czy kochany, zależy od twojej sieci neuronalnej. Co więcej, od interakcji mózgu zależą udane relacje międzyludzkie, sukcesy firm, dobre prosperowanie państw, a w konsekwencji – życie w świecie pokoju i stabilnego dobrobytu.

Nauka dotycząca nero plastyczności zależnej od doświadczenia pokazuje, że każdy człowiek ma moc zmieniania własnego mózgu na lepsze, co Jeffrey Swartz nazwał neroplastycznością skierowaną na siebie. Jeśli nie wykorzystasz tej mocy, twój mózg będzie kształtowany przez inne siły, w tym przez presję w pracy i w domu, technologie, media, aroganckich ludzi, uporczywe skutki bolesnych doświadczeń z przeszłości oraz – (…) – samą matkę naturę.

W szybki, łatwy i przyjemny sposób możesz jednak wykorzystać moc skierowanej na siebie neuroplastyczności, aby wykształcić trwałe poczucie spokoju, pewność siebie, samoakceptację, uprzejmość, uczucie bycia kochanym, zadowolenie i wewnętrzny pokój (…)”

Poza wartością zawartą w przekazie książki, łatwo dostrzegalne są również inne walory, jak zaciekawiające przedstawianie faktów naukowych oraz lekki i przyjemny język. To wszystko sprawia, że pozycję czyta się z zainteresowaniem. Myślę, że odbiorca zainteresowany zagadnieniami psychologii, neurobiologii oraz rozwojem osobistym może doświadczyć nawet pewnej fascynacji tą lekturą, zaś osoba gotowa do pracy nad zmianą przy pomocy wskazówek zawartych w książce może doświadczyć jej pragmatycznych walorów, obserwując rezultaty zastosowania wskazówek we własnym życiu.

Sądzę, że książka może stać się wspaniałym gwiazdkowym lub noworocznym prezentem, który zainteresowany podnoszeniem jakości życia czytelnik może sprawić nie tylko swoim bliskim, ale przede wszystkim sobie. Każda bowiem nawet drobna zmiana w nas, oddziałuje na nasze otoczenie, a od charakteru tej zmiany zależeć może poziom satysfakcji otoczenia czerpanej w relacji z nami. Nierzadko podejmując pracę nas sobą, możemy zaoferować najlepszy możliwy prezent zarówno sobie jak i naszym najbliższym. Książka Szczęśliwy mózg, jest bez wątpienia tą lekturą, która może udzielić cennych wskazówek do pracy nad podnoszeniem jakości życia.

Autorstwo recenzji:

Eliza Śliwińska

Psycholog, redaktor naczelna Psychologii Rozwoju Osobistego

Jeśli w Państwa opinii powyższy artykuł może okazać się pomocny dla innych odbiorców, prosimy o udostępnienie. W ten sposób promują Państwo wartościowe treści i zachęcają nas do dalszej pracy. Udostępniamy Państwu możliwość zapisania się do bezpłatnego Newslettera, dzięki któremu umożliwiamy chętnym czytelnikom, bieżące śledzenie naszych nowości.

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do odwiedzania naszej strony.