Motywacyjne i zdrowotne skutki porażki w dążeniu do utraty wagi

Jak podają Seligman i in. (2003) diagnoza depresji u kobiet ma miejsce ok. dwukrotnie częściej niż u mężczyzn. Jedną z hipotez wyjaśniającą taki stan rzeczy jest oddziaływanie odchudzania na nastrój. Przyjmuje się takie założenie na podstawie wpływu jaki doświadczanie porażki i związane z nim poczucie beznadziejności może wywierać na depresyjne zaburzenie afektu. Osoby będące na diecie odchudzającej nierzadko doświadczają niepowodzeń w podjętych zamiarach. Dość często wytyczają sobie nadmiernie wysokie i trudne do osiągnięcia cele. Pragnienie idealnej sylwetki i oczekiwanie szybkiej gratyfikacji (sukcesu) w konfrontacji z możliwościami organizmu może prowadzić do poczucia zawiedzenia i niepowodzenia. Wahania masy ciała występujące w procesie odchudzania, zwane potocznie efektem jojo dotyczą 90% odchudzających się. Jest to doświadczenie, które może stanowić źródło poczucia niepowodzenia i braku wiary w możliwość osiągnięcia celu [1]. Nawarstwianie się niepowodzeń, strat, przegranych i zagrożeń, jak podaje Oleś (2015) może prowadzić do uogólniania tychże doświadczeń, a w konsekwencji tworzenia negatywnych przekonań na swój temat. Z tej samej pozycji dowiadujemy się, że przeświadczenia obniżające poczucie własnej wartości i skuteczności mogą oddziaływać ujemnie na procesy motywacyjne [2]. Z kolei Seligman i in. (2003) wskazują na znaczenie przekonań i sfery poznawczej w występowaniu zaburzeń depresyjnych. Ponadto źródłem afektywnych objawów może stać się ciągła koncentracja uwagi na kontrolowaniu liczby kalorii. Nader częste myślenie o jedzeniu samo w sobie może być źródłem stresu. Dodatkowo część osób stosuje diety silnie ograniczające ilość spożywanych produktów żywieniowych, zaś jak podają Seligman i in. (2003) ujemnym rezultatem chronicznego niedożywienie jest ryzyko depresji. Co więcej, obserwacje naukowe pokazały związek z występowaniem zaburzeń odżywiania (anoreksja i bulimia) w kulturach, w których dominuje kult szczupłej sylwetki. W tych samych obszarach zachorowalność kobiet jest około dwukrotnie wyższa od częstości występowania zaburzeń depresyjnych u mężczyzn [1]

Literatura:

[1] Seligman, Walker, Rosenhan, Psychopatologia (2003), Zysk i S-ka, s.281

[2] Oleś, Psychologia człowieka dorosłego (2015), PWN, rozdział 3

[3] Blikiewicz, Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny (2011), Wydawnictwo Lekarskie PZWL, rozdział 19

Autorstwo:

Eliza Śliwińska

Psycholog, redaktor naczelna Psychologii Rozwoju Osobistego

Jeśli w Państwa opinii powyższy artykuł może okazać się pomocny dla innych odbiorców, prosimy o udostępnienie. W ten sposób promują Państwo wartościowe treści i zachęcają nas do dalszej pracy. Udostępniamy Państwu możliwość zapisania się do bezpłatnego Newslettera, dzięki któremu umożliwiamy chętnym czytelnikom, bieżące śledzenie naszych nowości.

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do odwiedzania naszej strony.