Czy krytyka pomaga w dobrej zmianie? Recenzja.

W rozdziale Coaching to nie krytyka ani wytykanie błędów, książki Czym jest COACHING? Prawdy i mity, Sylwia Monostori odczarowuje mity i błędne przekonania na temat rzekomo pozytywnej roli krytyki jako czynnika wspomagającego rozwój i wprowadzanie korzystnych zmian.

„Żaden coach, który zna swój fach, nie krytykuje klienta nawet wtedy, gdy on sam obnaża swoją niewiedzę czy wspomniany brak profesjonalizmu.

„(…) wystarczy przypomnieć sobie moment, kiedy samemu było się u szczytu swoich możliwości, a poczucie szczęścia rozpierało od środka. Czy wtedy pojawiła się pokusa, by wytykać porażki innym? Raczej nie. W takich chwilach chce się dzielić swoją radością z całym światem. Tak właśnie jest z prawdziwym coachem, który nawet u najbardziej przygnębionej, zestresowanej i niewierzącej we własne siły osoby jest w stanie dostrzec choćby jedną pozytywną iskierkę i na niej skupia swoją uwagę.

Krytyka i wytykanie błędów znajdują się na przeciwległym biegunie. A osoby, które są im poddawane, raczej nie poczują się lepiej i nie zbudują w sobie zasobów, które pozwolą im przenosić góry.

Krytyka daje krytykującemu zadowolenie z samego siebie: „Jestem taki bystry i spostrzegawczy, taki mądry, umiem, wiem więc jestem lepszy (ale to zadowolenie jest krótkotrwałe, tak jak na krótko podnosi ciśnienie filiżanka kawy).

Trudno liczyć na to, że wytykając komuś błędy, pobudzi się jego ambicje na tyle skutecznie, by ta osoba poczuła w sobie ducha rywalizacji, wzięła się w garść i zrealizowała zadanie. To zdarza się rzadko. Raczej akcentując rzeczy „do poprawki”, odbiera się zapał do działania i wiarę we własne możliwości. Samoocena krytykowanego spada. A energia uchodzi z niego jak powietrze z przekutego balonika. Tak więc krytyka to bardzo skuteczne narzędzie… do destrukcji.

Różnice pomiędzy krytykowaniem i wytykaniem błędów a coachingiem

• Krytykujący nie liczy się z uczuciami drugiego człowieka – Coach ma na uwadze dobro cachowanego

• Osoba krytykująca sama ma problemy, z którymi nie umie sobie poradzić – Coach jest w dobrostanie i nie potrzebuje dowartościowywać się kosztem innych

• Osoba krytykująca działa według utartych, niekiedy szkodliwych, schematów – Coach wspiera coachowanego, co pozwala mu na samodzielne odkrywanie drogi do celu

• Osoba krytykująca odbiera krytykowanym wiarę w ich możliwości – Coach widzi w każdym potencjał i pomaga go rozwinąć

Czy to oznacza, że krytyka jest w ogóle niedozwolona? Niekoniecznie. Krytyka - ta konstruktywna - ma swoje miejsce w życiu. Czasem bywa nieodzowna (...). Jednak taka krytyka musi być przeprowadzona w sposób właściwy.

Więcej na temat w:

Czym jest COACHING? Prawdy i mity M. Zubrzycka-Nowak, K. Rybczyńska, S. Monostori, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Autorstwo recenzji:

Eliza Śliwińska

Psycholog, redaktor naczelna Psychologii Rozwoju Osobistego

Jeśli w Państwa opinii powyższy artykuł może okazać się pomocny dla innych odbiorców, prosimy o udostępnienie. W ten sposób promują Państwo wartościowe treści i zachęcają nas do dalszej pracy.

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do odwiedzania naszej strony.